De belastingwetgeving van Indonesië maakt alcoholgebruik behoorlijk duur. Vooral op een toeristisch eiland als Bali waar veel bier, cocktails en sterke drank wordt gedronken. Vanwege de kosten hebben de inwoners van Bali (en Indonesië) Arak, een lokaal gedistilleerd drankje, opnieuw uitgevonden. Het alcoholpercentage in de drank varieert van 30% tot 60%. Het hangt af van het productieproces.
Arak wordt meestal illegaal geproduceerd, zonder controle van de overheid of enig ander officieel toezicht. Hierdoor is er geen kwaliteitscontrole tijdens en na het productieproces, waardoor het schade of zelfs de dood kan veroorzaken.
Het wordt illegaal geproduceerd vanwege de kosten en belastingen die erbij komen kijken, waardoor de prijs van het uiteindelijke product een stuk duurder en dus onaantrekkelijker wordt. Het wordt momenteel gemaakt van suikerriet, kokosnoot en palmsap.
Waar komt Arak vandaan?
Als we naar het verleden kijken, zien we dat veel verschillende landen deze alcoholische drank maakten. Al deze verschillende plaatsen hadden verschillende spellingen voor de naam: arak, araka, araki, ariki, arrack, arack, raki, raque, racque, rac, rank. Arak komt uit het Arabisch en betekent condensatie.
Op de Canarische Eilanden toen daar suikerriet werd geproduceerd, maakten ze arak als bijproduct.
In China werd, voordat distillatie ooit was uitgevonden (dus een paar duizend jaar geleden), rode rijst en een andere plant die gist bevatte om het gistingsproces op gang te brengen. Dit was om een soortgelijke alcoholische drank te maken.
Arak is bekend geworden als een gedistilleerde alcoholische drank in landen in het oostelijke Middellandse Zeegebied en Azië. Dit komt omdat in de 14e eeuw de kennis van het distilleren zich verspreidde vanuit het Midden-Oosten. (bron: Wikipedia Arak)
Geschiedenis van Arak in Indonesië
Arak was de populaire alcoholische drank tijdens het koloniale tijdperk. Het werd beschouwd als de rum van Indonesië (misschien is dat nog steeds zo) en werd geproduceerd met suikerriet. In 1872 werd Arak geproduceerd door de Batavia Arak Maatschappij, die in de jaren 1950 nog steeds actief was. Er is nog steeds een variant te koop: Batavia Arak van Oosten. (bron: Geschiedenis van Batavia Arak)
Arak werd op Java geproduceerd en in vaten naar Rotterdam en Amsterdam verscheept. De Nederlanders hadden het hele monopolie met de VOC en de productie in Indonesië.
Is Arak veilig?
Nee! Zolang het grotendeels illegaal zonder controle wordt gedestilleerd is het antwoord simpel. Nee, het is niet veilig. In de periode 2013-2016 zijn in Indonesië 487 mensen overleden door vergiftiging met methanol. Methanol wordt gebruikt om Arak te verrijken, en/of is een bijproduct van het proces, waardoor het alcoholpercentage omhoog gaat. Er is 10 ml nodig voor een dodelijke dosis. (bron safeproof)
Omdat er geen (kwaliteits)controle is op het productieproces wordt het niet als veilig beschouwd. Je kunt veel mensen tegenkomen die het drinken, omdat ze iets willen drinken dat niet te duur is.
Je kunt het zelfs aangeboden krijgen door ervaren arakdrinkers. Maar denk er eens over na, hoeveel van de 487 mensen in 3 jaar kunnen veteraan arak drinkers zijn geweest? De meeste slachtoffers waren zich niet bewust van de gevaren van arak. Ik hoop dat je hiermee gewaarschuwd bent voor zelfgemaakte gedistilleerde alcoholische dranken.
De negatieve effecten van vergiftigde/slechte arak zijn:
- Blindheid
- Coma
- Dood
Het is net als alle andere moonshine.
Update: Sinds kort wordt er één merk legaal geproduceerd: Arak Bali. Meer daarover in The Jakarta Post
Waarom is Arak zo populair?
Indonesië, vooral Bali, staat bekend om zijn bruisende nachtleven. De bars, de stranden, de muziek – het komt allemaal prachtig samen. Maar er is één probleem. Alcohol is duur. Door de belastingen zijn drankjes als bier, cocktails en andere sterke dranken behoorlijk duur. Dus wat deden de lokale mensen? Ze bedachten hun eigen drankje. Ze noemen het Arak.
Arak is een alcohol die lokaal wordt gebrouwen. Afhankelijk van hoe het wordt gemaakt, kan het tussen de 30% en 60% alcohol bevatten. Dat is sterk!
Tip: bekijk ook safe ways to use an ATM in Bali.
Arak Bali flessen en ontwerp
Omdat er zoveel illegaal gedistilleerde Arak rondgaat op Bali, is er een legale gemaakt. Zo ziet de Arak Bali eruit. Het is verkrijgbaar in supermarkten zoals Coco Mart, Ithon en andere grote supermarkt ketens. Ik heb ze nog niet gezien in de Cahaya supermarktketen. Maar dit geeft je een goed inzicht hoe de goede eruitziet!
Koop nooit arak in een plastic aquafles. Dit kan erg gevaarlijk en dodelijk zijn!
Alcohol in de Indonesische samenleving: Meer dan een drankje
Volgens antropoloog aan de Universiteit van Udayana Raymond Michael Menot maakt alcohol al sinds het begin deel uit van de Indonesische beschaving. Traditionele alcohol, zoals Arak, vervult drie belangrijke functies in de Indonesische samenleving: het speelt een rol bij rituelen, sociale bijeenkomsten en zelfs bij aanpassing aan de omgeving. (Bron: BBC Arak Bali)
In regio’s als Bali, Oost-Nusa Tenggara (NTT), Manado en Kalimantan is traditionele alcohol bijvoorbeeld een cruciaal onderdeel van traditionele rituelen. Het wordt in veel gemeenschappen ook geserveerd aan gasten als symbool van gastvrijheid. Bovendien kan alcohol in het harde Indonesische klimaat mensen helpen zich aan te passen, vooral vissers die moeilijke omstandigheden op zee moeten trotseren.
Naast de sociale en ecologische toepassingen heeft traditionele alcohol ook een medicinale waarde in veel Indonesische culturen. Het wordt gebruikt om kwalen als koorts, kiespijn en hoofdpijn te behandelen. Ondanks de mogelijke risico’s heeft alcohol dus een belangrijke culturele waarde in de Indonesische samenleving.
Hoe Balinese Arak bijdroeg aan de Corona pandemie
Tijdens de pandemie waren de handontsmettingsmiddelen bijna op. De politie onderzocht samen met de Udayana Universiteit de mogelijkheid om van Arak ontsmettingsmiddelen te maken. Ze overhandigden 3000 liter arak. (Bron: Coconuts)
Met verdere destilatie ging de alcohol percentage omhoog.
De traditionele Indonesische alcoholische drankjes
Arak is niet de enige traditionele alcohol in Indonesië. Er zijn verschillende andere, elk met hun eigen culturele betekenis en brouwproces.
Tuak is een alcoholische drank die populair is in verschillende regio’s zoals Lombok, Bali en Tuban, Oost-Java. Tuak wordt gemaakt van gefermenteerd suikerpalmsap en heeft meestal een alcoholpercentage van ongeveer 8%. Dit niveau kan echter worden verhoogd door distillatie.
Sopi is een traditionele drank uit Flores, Oost-Nusa Tenggara. Deze drank wordt gemaakt van het gefermenteerde sap van de suikerpalm of andere palm. Het maken van Sopi is een tijdrovend proces en voor de inwoners van Flores heeft het een diepe filosofische betekenis, het symboliseert eenheid. Het wordt vaak geserveerd bij belangrijke gebeurtenissen zoals rituelen of traditionele ceremonies.
Arak Bali, anders dan de gewone Arak, is een karakteristieke alcoholische drank die wordt geproduceerd in dorpen zoals in Buleleng, Noord-Bali. Deze drank, vaak gemengd met sap of siroop, heeft een alcoholpercentage van ongeveer 30-60%. De populairste Arak komt uit Karengasem. Dit is algemeen bekend onder de lokale bevolking van Bali.
Swansrai is een alcoholische drank die veel wordt gedronken in gebieden als Biak, Papoea. Swansrai wordt gemaakt van het gefermenteerde sap van volwassen kokospalmen en heeft meestal een alcoholpercentage van 20-30%. Het wordt vaak gedronken tijdens familiefeesten en momenten van samenzijn met vrienden of familie.
Veilig alcohol drinken op Bali of in Indonesië
Drink allereerst verantwoord en niet te veel! Niet drinken en rijden! Dat gezegd hebbende, houd het bij bier, wijn of andere sterke dranken in flessen die je in de officiële winkel kunt kopen.
Koop het nooit op straat! Als je de optie Arak op de menukaart van een restaurant ziet staan, dan is het mogelijk niet eens legaal geproduceerde Arak. Neem controle over de situatie en minimaliseer het risico, bestel het gewoon niet. Als je echt Arak wilt kopen, ga dan naar de supermarkten die drank verkopen zoals in de afbeelding voorheen.
Wees veilig iedereen.
Hoi, ik ben Dwi. Ik ben blogger, reisagent, moeder van een lieve dochter en vrouw van mijn echtgenoot. Huisje boompje etc. Ik maak en plan reizen op Bali en eilanden in de buurt voor de kost en doe dit al meer dan 14 jaar. Neem contact op via contact [at] taletravels.com